Kurul bu çerçevede, Nisan ayından sonra Mayıs ayı enflasyon rakamlarının da ”beklentilerin üzerinde” çıkması ve kurlardaki
yükselişi gözden geçirecek
Toplantıya ilişkin piyasalar, ”politika faizi” olarak nitelenen kısa vadeli faizlerde artırım kararı çıkmasını beklerken, ne kadar artırım yapılacağı ise merak
konusu.
Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, hafta sonu gazete temsilcileri ile İstanbul’da yaptığı toplantıda, Para Politika Kurulu’nu ”takvim dışı” 7 Haziran Çarşamba günü (yarın) toplantıya çağırdığını belirtirken, toplantıda son gelişmeleri değerlendirerek kararlarını açıklayacaklarını ifade etmişti.
Yılmaz, toplantıya dönük kişisel olarak, Merkez Bankası’nın uyguladığı kısa vadeli faiz hadlerini artırmasından yana olduğunu belirtmişti.
Kurul’un 25 Mayıs’ta yapılan son toplantısında, yüzde 13,15’lik gecelik faiz dahil, kısa vadeli faizlerde değişikliğe gidilmezken,
Kurul ”yakın zamanda mali piyasalarda yaşanan dalgalanmaların ardından, enflasyonun 2006 yılı sonunda hedefin üzerinde gerçekleşme
olasılığının arttığına” işaret etmişti.
Kurul tarafından ayrıca, Merkez Bankası’nın ”enflasyonun orta vadede hedeflerden belirgin olarak sapacağını öngörmesi halinde,
gerekli tepkiyi vermekten kaçınmayacağına” vurgu yapılmıştı.
YTL’NİN DOLAR KARŞISINDA DEĞER KAYBI YÜZDE 15,83
Bu arada Merkez Bankası gösterge kurlarına göre, Mayıs ayında ABD Dolarının fiyatı, YTL karşısında yüzde 18,81 oranında artarak 1,5699
YTL’ye çıktı. Bir başka deyişle Merkez Bankası’nın döviz efektif satış kuruna göre, 1 Mayıs’ta 1,3214 YTL olan ABD Doları 24,9 YKr artarak 31 Mayıs tarihi itibarı ile 1,5699 YTL’ye yükseldi.
Aynı dönemde YTL’nin dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 15,83 olarak belirlendi. Buna göre 1 Mayıs tarihinde 1 dolar 0,756773 YTL
iken 31 Mayıs tarihinde 0,636983 YTL’ye geriledi.
HEDEFTEN SAPMA DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLER
Öte yandan Merkez Bankası’nın, 2005 Aralık ayında duyurduğu ”Enflasyon Hedeflemesi Rejiminin Genel Çerçevesi ve 2006 yılında
Para ve Kur Politikası’nda” ilan ettiği üzere, olağandışılık durumunda harekete geçmesi söz konusu.
Bu belge ve politikalara göre, enflasyonun herhangi bir dönem içinde ”hedeften belirgin olarak sapması” durumunda Merkez Bankası’nın söz konusu gelişmelerin nedenlerini, yayımladığı raporlar ile kamuoyuna açıklaması gerekiyor.
Ancak yine de enflasyon gerçekleşmesinin hedeften aşırı sapma gösterdiği durumlarda, Merkez Bankası’nın bu durumu kamuoyuna
açıklayacağı ayrı bir mekanizma oluşturması önem taşıyor.
Merkez Bankası Kanunu’nun 42. maddesinde, ‘Banka belirlenen hedeflere ilan edilen sürelerde ulaşamaması ya da ulaşılamama olasılığının ortaya çıkması halinde, nedenlerini ve alınması gereken önlemleri Hükümete yazılı olarak bildirir ve kamuoyuna açıklar’ hükmü yer alıyor. Söz konusu madde, hesap verilebilirliği sağladığından, enflasyon hedeflemesi rejimi çerçevesinde titizlilikle uygulanması gerekiyor.
Ayrıca Merkez Bankası’nın 2006 Haziran ayı için ilan ettiği, hedefle tutarlı enflasyon patikası yüzde 6,5 iken, belirsizlik aralığı alt sınırı yüzde 4,5, belirsizlik aralığı üst sınırı ise yüzde 8,5.Buna göre, Mayıs ayı itibarıyla tüfe’de yıllık yüzde 9,86’yı bulan enflasyonla, üst aralık sınırı 1,36 puan geçilmiş durumda.
MERKEZ BANKASI’NIN FAİZ KARARLARI
Kısa vadeli faizlerde son dönemde yaşanan gelişmelere bakıldığındada, Merkez Bankası 2005 yılında, aldığı kararlarla uyguladığı kısa
vadeli faizlerde 4,5 puan indirime gitmişti.
2005 yılı başında borçlanma faiz oranı yüzde 18 iken, bu oran yıl sonunda yüzde 13,50’ye gerilemişti. Merkez Bankası geçen yıl 9 kez,
uyguladığı kısa vadeli faiz oranlarını indirirken 3 kez de değiştirmedi.
Para Politika Kurulu’nun, ”karar alıcı” konumuyla bu yıl şimdiye kadar yaptığı 5 toplantıda ise bir kez faiz indirim kararı alınırken,
dört kez de sabit bırakıldı.
Kurul Nisan ayında aldığı kararla, kısa vadeli borçlanma faiz oranını 0,25 puan düşürerek yüzde 13,25’e çekerken, 25 Mayıs tarihindeki son toplantısında, faizlerde bir değişikliğe gitmemişti.
Öte yandan Para Politikası Kurulu’nun yarın gerçekleştirilecek toplantısına Kurul üyesi sıfatıyla Merkez Bankası Başkan Yardımcılığı görevlerine yeni atanan Burhan Göklemez ile Mehmet Yörükoğlu da katılacak.
A.A
